روی ( زینک ) در جدول تناوبی به عنوان روی با نماد شیمیایی Zn نشان داده می شود ، روی یک فلز واسطه است که با کادمیوم و جیوه گروه بندی شده است. با عدد اتمی میانی 30 ، پنج ایزوتوپ پایدار با وزن اتمی از روی غالب روی 64 تا روی 70 به علاوه 25 رادیو ایزوتوپ اضافی دارد.
فلز روی ( زینک ) شامل ویتامین های مورد مصرف روزانه و مواد معدنی نیز می باشد و با توجه به فلزات دیگر ، فلز روی دارای خاصیت ضد اکسایش است که از پیری زودرس پوست و مفصل های بدن محافظت می کند .
بیشتر روی ( زینک) برای گالوانیزه سازی فلزات دیگر مانند آهن برای جلوگیری از زنگ زدگی استفاده می شود. از فولاد گالوانیزه برای بدنه ماشین ، ستون چراغ خیابان ، موانع ایمنی و پل های معلق استفاده می شود.
مقادیر زیادی روی برای تولید ریخته گری استفاده می شود که در صنایع اتومبیل ، برق و سخت افزار مهم است. از روی در آلیاژهایی مانند لحیم کاری برنج ، نقره نیکل و آلومینیوم نیز استفاده می شود.
از روی اکسید ، به طور گسترده ای در ساخت بسیاری از محصولات مانند رنگ ، لاستیک ، مواد آرایشی ، دارویی ، پلاستیک ، جوهر ، صابون ، باتری ، منسوجات و تجهیزات الکتریکی استفاده می شود. از روی سولفید در ساخت رنگ های درخشان ، چراغ های فلورسنت و صفحه های اشعه ایکس استفاده می شود.
روی می تواند بیش از حد سرطان زا باشد. اگر روی اکسید تازه تشکیل شده استنشاق شود ، اختلالی به نام “اکسید لرزش” یا “لرز روی” می تواند رخ دهد.
روی در چندین سنگ معدن یافت می شود ، ماده اصلی آن مخلوط روی (روی سولفید) و کالامین (روی سیلیکات) است. مناطق اصلی استخراج معادن در چین ، استرالیا و پرو است. از نظر تجاری ، روی از سنگ معادن آن با غلظت و بو دادن سنگ معدن بدست می آید و سپس با حرارت دادن با کربن یا الکترولیز ، آن را به روی کاهش می دهد. تولید جهانی بیش از 11 میلیون تن در سال است.
روی یا زینک می تواند در ماده شیمیایی موجود در لوسیون کالامین برای خارش پوست ، شامپوی ضد شوره برای پوسته پوسته شدن پوست و خوشبو کننده زیر بغل استفاده می شود .
استفاده از روی زنگ زدگی را متوقّف می کند ، آفتاب سوختگی را تسکین می دهد ، شوره سر را از بین می برد ، با مس ترکیب می شود و یک آلیاژ کاملاً طلایی رنگ ایجاد می کند و ما را زنده نگه می دارد ، اما ما به سختی متوجه آن می شویم این فلز خاکستری آبی ، که از نظر تجاری به عنوان طلسم شناخته می شود ، چیزی غیر از زرق و برق دار و جلب توجه است. حتی ریشه آن نام خاطره انگیز نیز نامشخص است.
رایج ترین شکل گالوانیزه ، گالوانیزه غوطه وری است ، جایی که آهن یا فولاد از طریق حمام روی مایع در حدود 460 درجه سانتیگراد ، چهل درجه بالاتر از نقطه ذوب آن ، می لغزد. این پوشش ، از زنگ زدگی جسم مورد حفاظت جلوگیری می کند. در ابتدا روی به راحتی می تواند آهن را از حمله هوا و رطوبت حفاظت کند ، به طوری که روی در یک فرایند الکتروشیمیایی به عنوان آند عمل کرده و از ادمه زنگ زدن آهن جلوگیری می کند . به عنوان مثال ، بدنه ماشین ها با روی آبکاری می شوند تا یک لایه نازک و یکنواخت اعمال کنند.
روی یک ماده معدنی اصلی کمیاب است که بعد از عنصر آهن ، بیشترین میزان را در بدن دارد .
قسمت عمده زینک د رماهیچه ها ذخیره می شود . البته در سلول های خونی سفید و قرمز نیز یافت می شود .
غده پروستات در مردان ، نسبت به سایر اعضا بیشترین مقدار روی را دارا می باشد .
قابلیت های الکتریکی روی به محبوب ترین باتری ها نیز گسترش می یابد. یک سلول خشک سنتی دارای یک پوشش روی خارجی است که به عنوان آند ( الکترود منفی ) عمل می کند ، در حالی که یک میله کربن ، کاتد ، الکترود مثبت را فراهم می کند. در باتری های قلیایی با ماندگاری طولانی تر ، آند از روی پودر شده روی (دارای سطج بیشتر برای واکنش) تشکیل می شود ، در حالی که کاتد از ترکیب منگنزدی اکسید تشکیل شده است.
اما مشهودترین نمونه روی در محل کار هیچ نشانی از این فلز خاکستری ندارد ، در عوض در آلیاژی است که براق از طلا با لمس مشترک. وقتی روی و مس مذاب با هم مخلوط می شوند ، نتیجه آن به صورت برنج پررنگ می شود. در واقع برنجی است. از اتصالات درب گرفته تا پلاک تزئینی یقه اسب در این آلیاژ انعطاف پذیر ساخته شده است. هر ارکستری بدون سازهای برنجی فقیرتر خواهد بود. حتی ممکن است در زیپ های لباس شما ظاهر شود.
آلیاژ برنج خوب صیقل داده شده درخشش خوبی دارد ، اما آشناترین برخورد ما با روی یا به عبارت دیگر « روی اکسید » ، اغلب هنگام برخورد با درخشش ناخواسته آفتاب سوختگی ایجاد می شود. پوست آفتاب سوخته با لوسیون آرام کننده صورتی کالامین پوشش داده می شود. ماده اصلی این ماده زینک اکسید سفید رنگ است .
روی از نظر جنسی چه کاری برای شما انجام می دهد؟
روی به تولید هورمون های اصلی جنسی ، مانند تستوسترون و پرولاکتین کمک می کند. روی همچنین ایجاد جز اصلی مایع پروستات را امکان پذیر می کند. شواهدی وجود دارد که روی یا زینک روی رژیم غذایی ممکن است بر توانایی جنسی مردان تأثیر بگذارد.
در میان کاتالیزورهای مختلف فلزی ، نمک های روی به دلیل در دسترس بودن ، سمیت کم ، سازگار با محیط زیست و طبیعت ارزان قیمت ، پتانسیل زیادی دارند. از نظر زیست شناختی روی عنصری اساسی در زندگی روزمره ما است و از طیف گسترده ای از کاربردها در داروسازی و همچنین علوم مواد برخوردار است. در شیمی آلی مصنوعی ، نقش اصلی نمک روی به عنوان یک کاتالیزور اسید لوئیس است. اهمیت سنتز هتروسیکل ها توسط تعداد زیادی از کاربردهای این ترکیبات در صنایع شیمیایی و دارویی گواهی شده است. ماهیت روی از نظر زیست محیطی ، فراوانی آن و ویژگی اسید لوئیس بیشتر ترکیبات آن ، آن را به یک کاتالیزور مناسب برای سنتز هتروسیکل تبدیل کرده است.