شرکت در آزمون آنلاین شیمی بهترین گزینه برای شماست .
0
09198505941

قاعده کلچکووسکی

کلچکووسکی

قاعده ای ( کلچکووسکی ) که در باره تعیین پایداری نسبی ( ترتیب پایداری ) ترازهای انرژی در اتم ها وضع شده است و چنین بیان می شود : « برای تعیین پایداری نسبی ترازهای انرژی در اتم ها ، کافی است که مقدارهای مربوط به n ( عدد کووانتومی اصلی ) و L( عدد کووانتومی فرعی یا اوربیتالی ) هریک از آنها را با هم جمع کنیم و در آن صورت دو حالت پیش خواهد آمد .

حالت اوّل : اگر مجموع ( n+l) برای تراز ( زیرلایه ای ) کوچک تری مقدار باشد ، آن تراز یا زیرلایه از همه پایدارتر است . مثلاً سطح انرژی 4S<3d است . ( قبل از الکترون گیری )

حالت دوّم : اگر مجموع (n+l) در مورد دو یا چند زیر لایه برابر باشد ، زیرلایه ای که n کوچک تر دارد ، پایدارتر خواهد بود . ( سطح انرژی پایین تری خواهد داشت . ) مثلاً سطح انرژی 3d از سطح انرژی 4P پایین تر و در نتیجه پایدارتر بوده و قبل از 4Pالکترون گیری می کند .

ناگفته نماند که به کمک این قاعده ، بر اساس اصل آفبا می توان ترتیب اشغال شدن ترازهای انرژی اتم ها به وسیله الکترون ها ( آرایش الکترونی اتم ها ) را معیّن کرد .

برای مقایسه سطح انرژی زیرلایه ها می توان روند زیر را در نظر گرفت :

\( 1S<2S<2P<3s<3P<4S<3d<4P<5S<4d<5P<6S<4f<5d<6P<\\7S<5f<6d<7P \)

مثال : بررسی ترتیب پایداری زیرلایه های 3d, 3S,4S,4P

ابتدا مجموع مقدارهای n و l را برای این زیرلایه ها ( ترازهای انرژی ) حساب می کنیم . می دانیم که عدد سمت چپ در نماد زیرلایه ، همان عدد کووانتومی اصلی (n) و مقدار l برای زیرلایه های d,P,S به ترتیب برابر 0 ، 1 و 2 است .

برای زیرلایه S داریم که : n+l=3+0=3     ، برای زیرلایه 3d خواهیم داشت : n+l=3+2=5

برای زیرلایه یا تراز انرژی 4S می توان نوشت : n+l=4+0=4

برای زیرلایه 4P داریم که : n+l=4+1=5

بنابر این بر اساس قاعده کلچکووسکی ، زیرلایه 3S پایدارترین تراز بین این چهار زیر لایه و بعد از آن تراز 4S جای دارد . در مورد مقایسه 3dو 4P که مجموع n+l برابر دارند ، زیرلایه 3d پایدارتر خواهد بود ، زیرا که مقدار n کوچک تری دارد .

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Insert math as
Block
Inline
Additional settings
Formula color
Text color
#333333
Type math using LaTeX
Preview
\({}\)
Nothing to preview
Insert